Online Kruidenles
Wil je liever kijken en luisteren dan lezen? Hier vind je een online kruidenles over de smeerwortel: https://youtu.be/InxZBOjymIE

 

Smeerwortel

Een van de belangrijkste geneeskrachtige kruiden is de smeerwortel. De Latijnse naam van deze plant, Symphytum officinale, vertelt ons dat we te maken hebben met een oud erkend geneeskruid. In de Middeleeuwen zijn de belangrijkste geneeskruiden onderscheiden door er een tweede naam “officinale” aan toe te voegen. De apotheker had destijds alle belangrijke kruidenmedicijnen, oftewel de “officinale-planten” in voorraad. Het kruid stond in de apothekerstuin of was in gedroogde vorm aanwezig.

 
Smeerwortelblad en de wortel

Belangrijk geneeskruid

Wat was er zo belangrijk aan deze plant dat hij bij de belangrijkste kruiden werd ingedeeld?
De Latijnse naam “Symphytum” laat ons weten wat de belangrijkste eigenschap van de plant is, namelijk “samengroeien”. De smeerwortel prikkelt het lichaam tot celdeling bij gekwetste plekken waardoor weefsels en botten sneller herstellen en dus weer samengroeien. Met behulp van de plant wordt de doorbloeding en lymfestroom verbeterd waardoor bouwstoffen worden aangevoerd en afvalstoffen worden opgeruimd.
Het kruid kan ingezet worden bij allerlei EHBO-klachten. Denk dan aan botbreuken, verstuikingen, kneuzingen en zwellingen. Maar ook bij een hernia, reumatische aandoeningen en spierpijnen kan het kruid verlichting geven.
Smeerwortel helpt ook wonden sneller te genezen. Maar dit kan deze wonderplant zo snel, dat eventueel vuil geen tijd krijgt om uit de wond te ontsnappen. Dus daarom mag je het kruid bij wonden pas gebruiken wanneer de huid dicht is.

Mijn ervaring

Bij een verstuiking of andere pijn maak ik direct een papje van smeerwortel. Dit papje bevestig ik met een gaasje en verband op mijn lichaam en laat ik een tijdje zitten. Elke keer ben ik weer verbaasd dat de pijn zo snel wegtrekt!
(Het recept kun je onder aan deze pagina vinden.)

Pijn

Eerherstel voor de smeerwortel

Smeerwortel is een veilig middel en het is echt de moeite waard om de plant te gebruiken bij pijn en EHBO-klachten. Ik heb al zo vaak gehoord dat mensen veel eerder klachtenvrij zijn dan de arts ze voorhoudt, wanneer ze aan de slag zijn gegaan met de smeerwortel. Je kunt het kruid uitwendig gebruiken, maar het is raadzaam om tegelijk tinctuur van de smeerwortel (die verkrijgbaar is bij de betere drogist) in te nemen bij bovengenoemde klachten. (Tinctuur Symphytum D1).
Ik ben in ieder geval een groot fan van deze wonderplant!


Juni 2018
Andrea Bleeker
www.kruidengeheimen.nl

*     *     *     *     *     *    *     *     *     *     *       

Smeerwortelremedie bij klachten

-             Driemaal daags pijnlijke plek insmeren met smeerwortelolie;
-             Eénmaal daags 1 minuut lang inwrijven om de bloed- en lymfestroom te stimuleren;
 -            Eénmaal daags minstens vijftien minuten een kompres aanbrengen. 

Kruidenolie
3x daags smeerwortelolie of -crème op de pijnlijke plek inmasseren. Om te voorkomen dat de kleding verkleurt, is het raadzaam de olie af te dekken met bijvoorbeeld een verband of een handdoek, of laat het eerst intrekken voordat je je (mooie) kleding aan doet.

   

Recept Smeerwortelolie
Je kunt olie of crème kopen, maar zelf maken is niet moeilijk:
De wortel van de plant bevat een grotere concentratie geneeskrachtige eigenschappen dan het blad en kan in voor- en najaar worden geoogst. In de zomer maak je gebruik van het blad.

Nodig:
Olijf- of zonnebloemolie van de 1^e persing (Extra vierge)
-Bladeren (zomer)
-Of schoongemaakte wortels (voor- en najaar)
-Of stukjes gedroogde wortel

Vul een glazen jampot tot ongeveer éénvierde met bladeren of in stukjes gesneden wortel van de smeerwortel. Overgiet dit heel ruim met olie.
Leg een theedoek op de bodem van een hoge pan waar de glazen pot in past. Zet de pot erin en vul de pan voorzichtig met water. Zorg dat het water niet in de pot met olie kan komt en dat de pot niet om kan vallen. Breng het aan de kook (au bain mari). 
Zet de pan wanneer hij kookt op het laagste pitje en laat een paar uur pruttelen. Over hoe lang het kruid in de warmte in de olie moet trekken zijn de meningen nogal verdeeld. Dat varieert tussen de 3 en 21 uur. Je hoeft de pan niet aaneengesloten op het vuur te zetten. Je kunt er voor kiezen dagelijks bijvoorbeeld 2 uur te laten pruttelen.
(Wanneer het gas uit is, leg er dan een doek overheen zodat het vocht uit de plant wel kan ontsnappen, maar er geen stof in kan vallen.)
PAS OP DAT DE PAN NIET DROOGKOOKT en dat er altijd een laag water in zit.
Roer het af en toe om met een houten stokje.  

Wanneer je denkt dat het klaar is, zeef dan de vloeistof door een fijne zeef of doek. Doe de olie in flesjes. Zet de potjes op een koele plek in het donker.
De olie blijft jaren houdbaar, maar de werking van het kruid zal langzaam afnemen.
De olie geurt helaas niet zo heel lekker.

De olie is een onbehandeld natuurproduct en soms ontstaan er “wolkjes” in de olie. Deze doen niets af aan de werking van de olie, maar als je het vervelend vindt dan mag je ze er uit zeven.

Smeerwortel"papje"
In plaats van de olie kun je gebruik maken van een papje van de bladeren: Een paar bladeren even koken in weinig water. Fijnmalen met staafmixer en aanmaken met bloem (meel) om het iets dikker te maken. Dit papje smeer ik op een gaasje wat ik op de plek bevestig. Dit zet ik dan vast met pleisters, wikkelverband of met een oud laken in repen gescheurd.
Laat het een paar uur zitten voordat je het ververst.

Het papje blijft een paar dagen goed in de koelkast. Je kunt daarom een kleine voorraad maken. Bevestig twee maal daags een gaasje met een eetlepel smeerwortelpapje op de meest pijnlijke plek.

Gebruik bij klachten één maal daags een kompres van kruiden:
Een kompres is een natte omslag met een warme kruidenthee die dient als geneesmiddel.
Gebruik deze remedie 1x per dag zolang nodig.

Nodig:
gedroogde of verse smeerwortels
steelpannetje met deksel
zeef
washandje
handdoek of een kruik of een deken

Hoe maak je een kompres:

Maak eerst een kruidenthee: 

- Van de wortels: Verwarm één eetlepel met verse of gedroogde stukjes wortel met ongeveer 250 ml koud water in een steelpannetje. Breng het langzaam aan de kook en laat het ongeveer 10 tot 15 minuten zacht doorkoken (met deksel!) op het kleinste pit van je gasfornuis. Draai het gas daarna uit. 

Zeef de kruiden eruit en maak een washandje nat met het vocht.

Pak het washandje zodra je het kunt vastpakken en wrijf met het washandje de pijnlijke plek ongeveer één minuut lang in. Leg het washandje daarna op de pijnlijke plek.

Dek het af met een handdoek, een kruik of een deken. Laat het minstens 15 minuten liggen en haal het kompres eraf wanneer het niet meer prettig voelt of maak hem nog een keer warm met de smeerwortelthee.
Hierna kun je de huid inmasseren met de olie.

Wanneer je kruidenthee over hebt, dan kun je het in de koelkast bewaren en de volgende dag weer opwarmen.

Andrea Bleeker
www.kruidengeheimen.nl

YouTube kanaal

Facebook

Index

Kruidenoverzicht    |     Nieuws & Activiteiten   

Het schoonmaken van de wortel is een lastig klusje.