Mierikswortel: een hete bedoening

Daniëlle:  “Andrea, hoe noemen jullie dit pittig worteltje? Boerenradijs, peperwortel, mosterd van de Paters Kapucijnen? Wat zouden die paters trouwens hiermee te maken hebben ...

Hoe dan ook. In Slovakije zeggen ze: ”Eet rauwe, geraspte mierikswortel en je pijp schiet vanzelf in brand.” Maar dan op zijn Slovaaks. Interessant zou ik zo zeggen.

Denk je nu dat er misschien in jouw moestuin misschien wel een plekje vrij is voor deze krachtige vurige plant? Denk er dan aan, dat hij soms wel eens misbruik van je gastvrijheid maakt. Binnen de kortste keren staat er overal mierikswortel. Plant hem daarom in een bodemloze emmer en steek die in de grond.  Zo blijft hij op zijn plek zonder opdringerig te zijn.

Andrea: Een paar jaar geleden ben ik begonnen met een grote kruidentuin aan te leggen. Deze opdringerige mierikswortel heb ik op meerdere plekken neergezet om de tuin snel vol te krijgen. Achteraf iets te veel. Met moeite heb ik onlangs een lange uitloper uitgraven. Die brak af voordat ik het einde in m’n hand had. Maar deze ene uitloper was al ruim 80 centimeter lang!
De mierikswortel heb ik leren kennen als een ’hoofdpijnplant’. Toen ik op een dag last van hoofdpijn had, kreeg ik van een kennis geraspte mierikswortel in een doekje. De pijn trok echt heel snel weg!

Het is wel belangrijk je huid eerst met een laag (goudsbloem)zalf in te smeren. Die beschermt. Want een andere keer deed ik het zonder en het leek wel of mijn hoofd in brand stond. Zo sterk werkt het dus.
Gebruik jij mierikswortel?

De wortels van mierikswortel kunnen heel lang worden

Daniëlle: Als je mierikswortel raspt, merk je dat de sterke geur je reukorgaan op de proef stelt.  Dus als je te veel geur van de geraspte wortel opsnuift, is het net of die rechtstreeks je hersenen wil binnendringen. Dat is een eigenaardig en soms pijnlijk gevoel! Troost je dan maar met de gedachte dat mierikswortel sterk reinigt en koorts weert. En antibacterieel werkt.

Uiteraard: als je je echt niet goed voelt, moet je eerst onmiddellijk naar de dokter. Maar soms helpen eenvoudige middeltjes als deze. Geraspte mierikswortel kan soms een weldaad zijn bij ontstoken amandelen. Ik gebruik deze ‘pittigaard’ ook als ik hoest. Ik doe dan geraspte mierikswortel in een bordje en strooi er rietsuiker of acaciahoning over. Als je dat een nachtje laat trekken in de koelkast en de dag erna in een dunne handdoek uitperst, heb je een prima siroop. Drie keer per dag 1 theelepel en je voelt je vlug beter. Overdrijf hier niet mee, want de stoffen in mierikswortel kunnen wel eens prikkelen en branden.

Soms verwerk ik een beetje geraspte wortel in onze platte kaas (die jullie ‘kwark’ noemen). Een ontstoken keel kun je verzorgen met drie keer per dag een eetlepel van dit mengsel. Maar doe dit NIET, als je zwanger bent.

Kleine kinderen vinden de smaak trouwens vaak veel te scherp. Je kan die wat temperen met geraspte appel, melk, room, rietsuiker of honing. Maar natuurlijk raadpleeg ik onmiddellijk een arts als het om een ernstige aandoening gaat.

Als je regelmatig een beetje mierikswortel op je menu zet, word je veel minder vlug door een leger verkoudheidsbacillen overvallen. En dat hoeft niet ingewikkeld te zijn.

Een heerlijk sausje maak je van geraspte mierikswortel, witte wijn, room, een geutje appelazijn en een snuif suiker. Heerlijk bij vis vooral zalm. Lekker man, niet te filmen zo lekker!

  
Mierikswortel in het vroege voorjaar

Andrea: De plant kom ik hier regelmatig in het wild tegen, vooral in bermen of bij sloten. Maar ik kom hem in Nederland niet vaak in winkels tegen. Daarom moet je hem koesteren als je hem ergens hebt bemachtigd, want hij droogt snel uit. Als je hem een paar weken goed wilt houden, wikkel je hem in een natte theedoek die je in een plastic zak stopt. Bewaar hem in de koelkast. Wil je hem langer bewaren, stop de wortel dan in een bloempot met vochtig zand.
De plant, die overigens vroeger alleen ‘mierik’ heette, bloeit in mei. Dan verschijnen er brede pluimen op met heldere, witte bloemetjes.

In de commerciële teelt halen ze de bloemen uit de plant, want dan worden de wortels dikker. Wie hem zelf kweekt, wil waarschijnlijk geen extra dikke wortels, want je hebt maar heel weinig nodig. De bloemetjes kun je wel plukken en eten. Ze hebben een frisse, pikante smaak.

Sommigen beweren dat je de bladeren kunt eten. Heel speciaal vind ik ze niet. Gebruik jij ze in je gerechten, Daniëlle?

        
Het jongetje wil een mierikswortel uitgraven. Op de foto zie je dat hij bijna net zo groot is als de plant.

Daniëlle: Ik heb onlangs nog de frisse jonge blaadjes in pamperoutfit bij mijn sla gedaan. Maar ik denk toch dat het vooral om de rauwe wortel gaat. En ja hoor, leg je zakdoeken maar klaar, want de etherische olie prikt behoorlijk in je ogen. Als je de wortels buiten raspt heb je er minder last van. Mijn truc? Ik verwerk de wortel onmiddellijk, anders wordt hij bruin.

Bij ons verwerken ze niet zo veel mierikswortel in de keuken, maar in landen zoals Duitsland en Oostenrijk weten ze deze pittigaard wel te appreciëren. Ik was eens in Tirol en daar kreeg ik een dipsaus bij blokjes rauwkost. Zo lekker… ik vroeg meteen het recept:

50 g geraspte mierikswortel- 1 eetlepel vers citroensap - 150 g roomkaas – 2 eetlepels natuuryoghurt – een beetje peper uit de molen en een sprits zout.

Deze saus kan je drie weken in een gesloten pot op een koele plek bewaren.

Andrea: Dit is inderdaad echt een heel lekker recept, Daniëlle. Die drie weken bewaren heeft hij bij mij niet gehaald, het was zó op.
Ook al heb ik maar een klein beetje nodig, ik rasp hem toch altijd helemaal. Het restant doe ik dan in een leeg jampotje en overgiet ik met azijn. De smaak van de mierikswortel trekt dan in de azijn en die kun je heel lang bewaren, hij hoeft zelfs niet in de koelkast. Wanneer ik een salade maak, gebruik ik een scheutje van deze azijn, vooral wanneer ik verkouden ben of wanneer mijn omgeving hoest en proest. Ruiken aan deze azijn geeft trouwens al een goed gevoel.

Met een kruidige groet van Daniëlle en Andrea!

 
Mierikswortel in de kruidentuin

YouTube kanaal

Facebook

Index