Kruidengeheimen

Terug naar kruidenoverzicht



 
  Helmkruid - Kruidengeheimen

Filmpjes over geneeskrachtige kruiden

Voor iedereen toegankelijk: online kruidenlessen en andere informatie over kruiden op YouTube.


Reinigend Helmkruid

Door de lange droogteperiode in de zomer van 2018 zag mijn kruidentuin er minder fraai uit dan andere jaren. Eén plant had zichtbaar geen problemen met het tekort aan vocht en bleef stralend groen overeind staan. Het bekende spreekwoord “onkruid vergaat niet” komt hiermee duidelijk tot zijn recht. Gelukkig dat deze plant de extreme weersomstandigheden heeft overleeft. Want dit “onkruid” kent zeer interessante toepassingen!

Uiterlijk

De plant waar ik op doel is helmkruid. Het is een onopvallend kruid die verwilderd te vinden is in grote delen van Europa. De plant is (nog) vrij onbekend. Daarom wordt hij meestal verwijderd als hij spontaan in een tuin verschijnt. Wanneer hij zich echter mag ontwikkelen tot een volwassen plant, zal je zien dat zijn piepkleine bloemetjes op een ouderwetse helm lijken. Vandaar de naam helmkruid. De plant kan ruim een meter hoog worden en heeft een vierkante stengel met groene eironde/langwerpige bladeren met een spitse punt. Voor ons heeft de plant een onaangename geur, maar vele insecten bezoeken hem graag vanwege zijn rijkdom aan nectar.

Antieke helm Helmkruid-Kruidengeheimen 

Men vergeleek het piepkleine bloemetje van helmkruid met een ouderwetse helm,
daarom kreeg de plant de naam helmkruid.


Latijn

Het uiterlijk van de wortel van helmkruid lijkt op een aambei en op een opgezette lymfeklier. In vroegere tijden was men ervan overtuigd dat de schepper hiermee het doel van deze plant aan de mens wilde verduidelijken. Daarom werd de plant toegepast bij allerlei ziekten waarbij knobbels en zwellingen optraden en mét resultaat. Helmkruid kreeg daarom de Latijnse naam ‘
Scrophularia nodosa’.
Scrophularia is afgeleid van scrophula (=zweer) en nodosa betekent “knoopachtig’.

Helmkruid wortel - Kruidengeheimen  Helmkruid wortel - Kruidengeheimen

De opvallende wortel van helmkruid.

Lymfeklieren

Ons lymfestelsel zuigt vocht op dat zich buiten de bloedbaan en cellen bevindt. In de lymfeklieren wordt dit vocht gereinigd van eventuele afvalstoffen en infecties. Deze klieren zijn in normale toestand zo klein dat je ze nauwelijks voelt. Als er veel activiteit in de lymfeklieren plaatsvindt, gaan ze uitzetten. Het is een teken dat er veel afvalstoffen in het lichaam zitten die op dat moment onschadelijk gemaakt worden.
Helmkruid ondersteunt het lymfesysteem met reinigen, versterkt de vaten en drijft overtollig vocht af. Daarom is het één van de eerste kruiden waar je aan kunt denken bij opgezette en/of verharde klieren die veroorzaakt worden door een infectie. Ook bij de ziekte van Pfeiffer.

   helmkruid - kruidengeheimen helmkruid - kruidengeheimen

Foto 1: jong helmkruid met frisgroen blad.
Foto 2: donkergroen blad in de zomer, dan verschijnen ook de donkerrode stengels.

Bloed

Helmkruid stuurt ook de lever, gal en nieren aan om afvalstoffen onschadelijk te maken en deze af te voeren. Hierdoor verdwijnen gifstoffen uit het bloed en krijgt het een betere samenstelling.
 

Huidproblemen

Er bestaat een samenwerkingsvorm tussen de verschillende organen. Wanneer het ene orgaan een probleem heeft, dan wordt hij bijgestaan door een ander orgaan.

Huidproblemen kunnen bijvoorbeeld ontstaan wanneer het lichaam zich van giftige stoffen wil ontdoen. Wanneer de nieren de capaciteit niet aankunnen, dan opent de huid zijn poriën zodat vocht inclusief afvalstoffen alsnog het lichaam kunnen verlaten. Wat volgt is nat eczeem.
Wanneer het de darmen niet lukt om al zijn afvalstoffen uit te scheiden, dan zal de huid eveneens zijn poriën openen. Hierop volgt droog eczeem.
Natuurlijk kun je de huid afsluiten met een crème waardoor het probleem -tijdelijk- niet zichtbaar is. Hiermee los je het probleem alleen niet op. Gifstoffen keren terug in het lichaam en afvalstoffen proberen het lichaam op een andere manier te verlaten bijvoorbeeld door een verkoudheid met veel slijm.
Ware genezing van de huid volgt pas als het daadwerkelijke probleem wordt aangepakt.

Helmkruid helpt het lichaam van binnen te zuiveren en daarom is het een grote hulp bij eczeem, psoriasis, abcessen, steenpuisten en andere huidklachten met jeuk en irritaties.
(Er zijn ook andere oorzaken voor huidproblemen, zoals allergie, onverwerkte emoties en stress. Hierbij horen andere kruiden.)

  Helmkruid - Kruidengeheimen   Helmkruid - kruidengeheimen
De kruisgewijs tegenoverstaande bladeren zijn eirond tot langwerpig en een spitse top.
Ze zijn dubbel of onregelmatig gezaagd
en donkergroen van kleur.
De rechtopstaande stengels zijn vierhoekig (met scherpe hoeken).
Helmkruid - Kruidengeheimen

Gewrichten

Helmkruid stimuleert de afvoer van overtollig urinezuur. Aangezien een te hoge concentratie urinezuur gewrichtsklachten kan veroorzaken, wordt bij inname van helmkruid vaak een vermindering van pijn opgemerkt.


Aambeien

Helmkruid heeft verschillende bijnamen. Eén daarvan is “aambeiplant”. Een aambei is een knobbelachtige zwelling rond de anus. Deze kan pijn, jeuk en irritaties veroorzaken. Aambeien ontstaan door o.a. slappe aders en te harde ontlasting door te weinig drinken, te weinig beweging of een verkeerd voedingspatroon. Het is raadzaam op zoek te gaan naar de oorzaak.

Mensen die gevoelig voor aambeien zijn hebben vaak baat bij gebruik van helmkruid. Dit kruid is mild laxerend en helpt de ontlasting te verzachten en de aders te versterken waardoor aambeien verminderen. Het schijnt dat je hem hiervoor niet eens hoef in te nemen. Stop een kleine wortel in je broekzak. Net als een mobiele telefoon zendt de wortel straling uit en deze straling doet aambeien ineenkrimpen. Probeer het maar eens!

   Helmkruid - kruidengeheimen  Helmkruid - kruidengeheimen
Helmkruid is geliefd bij vele insecten

Oogsten

Tijdens de zomermaanden oogst je de bovengrondse delen. In het najaar kan de wortel worden gebruikt. Helmkruid kan zowel vers als gedroogd worden gebruikt. Gedroogde plantendelen zijn bij verschillende bedrijven via internet te bestellen. Let op: gedroogde kruiden verliezen langzaam hun kracht. Gebruik voor medicinaal gebruik alleen kruiden die maximaal een jaar oud zijn.


Gebruik

Wanneer het kruid je aanspreekt, kun je een kuur van drie weken volgen. Neem dan de thee, tinctuur of capsules in. Las daarna een stopweek in alvorens je de kuur eventueel herhaalt. Overschrijdt de aanbevolen dosering niet.
Thee: maak je van een paar verse blaadjes of van vijf gram gedroogd kruid op een halve liter kokend water. Laat het tien minuten trekken en zeef het dan. Drink hiervan 1/3 deel meteen op en neem de rest verdeeld over de dag in. Je kunt het zowel warm als koud drinken. De smaak is niet lekker.
Tinctuur: De alcoholische oplossing van helmkruid is verkrijgbaar onder de naam “Scrophularia”. Deze is gemaakt van de bovengrondse delen, hoewel het soms van de wortel wordt gemaakt. De wijze van dosering staat vermeld op het etiket.
Capsules/Tabletten: worden gemaakt van het gedroogde kruid, 2 tot 3 maal daags 1 capsule met water innemen.
Zalf: Driemaal daags op de aangedane plek smeren. Deze wordt gemaakt van zowel de bovengrondse delen in de zomer als van  de wortel in de herfst.
Kompres: Met een sterke thee kan je een washand nat maken en deze als een kompres op een abcessen, verharde klieren of op een aangedane huid leggen. Laat het ongeveer tien minuten liggen voordat je het eventueel ververst.
Wassen: Was je lichaam regelmatig met afgekoelde helmkruidthee bij huidklachten of bij jeuk.
Voetenbad: Neem regelmatig een voetenbad met helmkruidthee bij huidproblemen aan de voeten.

Helmkruid - kruidengeheimen   helmkruid - kruidengeheimen
Foto 1: knoppen van helmkruid
Foto 2: de piepkleine bloemetjes uitvergroot

Zaad

Aan het eind van de zomer zorgen de zware zaadtrossen ervoor dat de plant gaat hangen. Helaas heb ik geen toepassingen van het zaad kunnen vinden. Daarom strooi ik het maar op plekken waarvan ik denk dat de plant wel wil groeien. Als jij toevallig wel iets over de toepassing van het zaad weet, dan hoop ik dat je deze informatie met mij wilt delen!

 
Helmkruid - kruidengeheimen  Helmkruid - kruidengeheimen
Helmkruidzaadjes zijn piepklein en lijken op maanzaadjes


Niet gebruiken bij

-Wanneer kinderen last hebben van huiduitslag geef ze dan liever het mildere haver, walnootblad of viooltje.
-Helmkruid mag niet gebruikt worden bij hartproblemen en hartritmestoornissen.
-Omdat het nooit onderzocht is, wordt het gebruik bij zwangerschap en zogen afgeraden.
-Helmkruid kan eventueel invloed hebben op de bloedsuikerspiegel. Mensen met diabetes die helmkruid willen gebruiken dienen de bloedsuikerspiegel zorgvuldig in de gaten te houden.
-Bij medicijngebruik of ernstige ziekten verdient het de aanbeveling met de behandelend arts te overleggen of helmkruid gebruikt mag worden.

In een enkel geval zal iemand last kunnen krijgen van ontgiftingsverschijnselen zoals hoofdpijn, een verergering van huidklachten, een toename van transpiratie of witte vloed of een andere samenstelling van de ontlasting. Deze verschijnselen zijn tijdelijk en zijn een teken dat het lichaam aan het reinigen is. Halveer de dosering wanneer het vervelend is. Stop met de inname van helmkruid als het niet goed voelt.

Voor meer foto’s van helmkruid én een beschrijving uit een boek van 1554, verwijs ik je graag naar deze site: https://leesmaar.nl/cruijdeboeck/deel1/capitel029.htm (voor de vertaalde tekst helemaal naar onder scrollen.)


Augustus 2018
Andrea Bleeker
www.kruidengeheimen.nl

Met dank aan Jeanine Bakker voor het kritisch bekijken van mijn tekst.


Bronnen:

www.kruidenrijk.nl (vakopleiding)
Kruiden deel 1, E.H. Oswald, Uitgeverij Science & Nutrition, ISBN 9789080062016
Lexion der Geneeskunde - Mellie Uyldert - Synthese Uitgeverij B.V.  ISBN 9789060305195
Onze Geneeskruiden - Theo Braem - Uitgeverij De Driehoek, ISBN 9060301609
www.gezondheidsplein.nl
https://wilde-planten.nl/knopig%20helmkruid.htm


Filmpjes over kruiden

Abonneer je gratis op mijn YouTubekanaal en blijf op de hoogte van de online kruidenlessen en andere informatie over kruiden: https://www.youtube.com/@kruidengeheimen

Facebook

Wil je meer over kruiden weten?
Je kunt me volgen op
twee facebookpagina's:
- Kruidengeheimen, met kruidentips: https://www.facebook.com/Kruidengeheimen?fref=ts
- Natuurlijk Drinken: https://www.facebook.com/natuurlijkdrinken?fref=ts
Klik op "Vind ik leuk"  en zie de tips regelmatig verschijnen.

Index